Opera "De bekeerlinge" naar het boek van Stefan Hertmans gaat in wereldpremière in Antwerpen

In de opera in Antwerpen gaat “De bekeerlinge” in wereldpremière. De Vlaamse componist Wim Henderickx vormde de gelijknamige roman van Stefan Hertmans om tot een hedendaagse opera. Heel bijzonder is dat behalve een professioneel orkest en operakoor ook een stadskoor meedoet: liefhebbers uit alle hoeken van de stad, die tot hun verbazing plots op het operapodium staan.

De wereldcreatie van een opera geschreven door een Vlaamse componist, naar het boek van een Vlaamse auteur: het gebeurt niet elke dag. Opera Vlaanderen pakt uit met “De bekeerlinge”, naar de gelijknamige roman van Stefan Hertmans, die op muziek is gezet door componist Wim Henderickx.

Bij een opera heb je een professioneel orkest en een operakoor, maar in dit geval voegde de componist er nog een stadskoor aan toe: liefhebbers uit alle hoeken van de stad die niet muzikaal geschoold zijn, maar wel ineens op een operapodium staan.

Els De Meulder staat in het gewone leven in het onderwijs, en had eigenlijk niet zoveel met opera. Deel uitmaken van een opera is een hele nieuwe ervaring voor haar: “Ik ben helemaal niet bekend met het operagebeuren. Ik had er totaal geen affiniteit mee. En ik moet zeggen: het heeft mij wel aangenaam verrast. Ik moet mijn oubollig beeld wel bijstellen.”

Een verhaal van nu, uit de 11e eeuw
Wim Henderickx las de roman van Stefan Hertmans in twee dagen uit, en was meteen verkocht: “Toen ik de Bekeerlinge las, was het voor mij direct duidelijk: ik ging daar een opera van maken. Ik hoorde een opera klinken. Het was geen boek dat ik las, ik hoorde een opera.” Na drie dagen zat het hele werk in zijn hoofd, de twee daaropvolgende jaren gebruikte hij om de opera uit te schrijven.

Het verhaal speelt in de elfde eeuw, maar de thema’s klinken erg hedendaags: het gaat over identiteit, gender, geloof, onmogelijke liefde, oorlog en vluchtelingen, en menselijke kracht.

“Het is ook een verhaal van nu”, bevestigt Wim Henderickx. “Het gaat ook over de menselijke conditie: hoever gaan we voor we capituleren. Allemaal zaken waar ik als mens maar ook als kunstenaar mee bezig ben. Je kan dat oude verhaal plaatsen in een hedendaagse context, en dat is voor mij opera."

Vluchten
De bekeerlinge uit het verhaal is christelijk gedoopt, maar haar lief is een Joodse man. Het is de tijd van de kruistochten. Haar man wordt vermoord, haar kinderen worden haar afgenomen, en ze moet wegvluchten uit haar land.

Dat klinkt bekend voor koorlid Abdullah Almejbel uit Irak: “Het is wel moeilijk om te vluchten, om van een land naar een ander te gaan. Echt wel: een andere taal, een andere cultuur... Dus, ge moet hard werken om uzelf aan te passen.”

Hoofdpersonage Vigdis vlucht naar Egypte, en dat is te horen in de muziek van Wim Henderickx: “Muziek uit het Midden-Oosten, da's iets dat mij ongelooflijk fascineert, vandaar ook in het orkest een qanoun, een duduk en een oed, dus instrumenten die je normaal niet in een symfonisch orkest terugvindt.”

Dat vindt Abdullah Almejbel wel fijn: “Als ik daarboven die instrumenten hoor, dan kijk ik wel op. Dan hoor ik iets van mijn achtergrond, dus die spreken mij wel aan.”

Stadskoor
Wim Henderickx wist meteen dat hij er een stadskoor bij wou: “Ik wou echt met mensen van de stad werken, mensen uit alle contreien en alle lagen van de bevolking. Volgens mij is opera voor iedereen. Het is geen “high culture” kunstvorm alleen."

"Opera is een levende kunstvorm, en ik wou daarbij ook iedereen betrekken en de stad betrekken. En dus wilde ik een koor met mensen van hier, maar ook van mensen die naar hier gekomen zijn. Dat was voor mij een enorme drive: amateurs, muziekliefhebbers en professionele muziekmensen samenbrengen.”

Henderickx’ composities vinden een brug tussen verschillende muzikale talen. In zijn partituur vloeien invloeden uit de westerse oude muziek, het modernisme en de filmmuziek samen met zowel Joodse als Arabische tradities. Zo komt hij tot een hedendaagse opera waarin Vigdis’ epische levensgeschiedenis in klank verteld wordt.

Dirigent Koen Kessels leidt het Symfonisch Orkest van Opera Ballet Vlaanderen, sopraan Lore Binon zingt de titelrol en zes zangers uit verschillende vocale tradities vertolken de talrijke andere personages.

Regisseur en beeldend kunstenaar Hans Op de Beeck tekent ook voor het decor en het kostuumontwerp. Hij creëerde een poëtische visuele wereld, waarin Vigdis’ queeste centraal staat in een eeuwenoude wereld die verrassend vaak op de onze lijkt.